Konecko-Łopuszniański Obszar Chronionego Krajobrazu

Konecko-Łopuszniański Obszar Chronionego Krajobrazu został utworzony Rozporządzeniem Nr 12/95 Wojewody Kieleckiego z dnia 29 września 1995 r. (Dz. Urz. Woj. Kiel. z 1995 r. Nr 21 poz. 145), zaś obecnie obowiązującą podstawą prawną jego istnienia jest Uchwała nr XXXV/616/13 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 23 września 2013 r. dotycząca wyznaczenia Konecko-Łopuszniańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Święt. z 2013 r. poz. 3308).

Konecko-Łopuszniański Obszar Chronionego Krajobrazu rozciąga się od Bliżyna przez Stąporków, Sielpię Wielką, Rudę Maleniecką, Radoszyce po okolice Łopuszna. Obszar ten cechuje się urozmaiconą, pagórkowatą rzeźbą terenu z charakterystycznymi kopulastymi pagórami, garbami i stoliwami, które są rozwinięte na wychodniach piaskowców i piaskowcowomułowcowo-ilastych skałach wieku dolnojurajskiego i dolnotriasowego. Związane z nimi jest, historyczne już dziś, kopalnictwo rud żelaza i przemysł metalurgiczny, a także współcześnie ważne gospodarczo zbiorniki podziemnych wód pitnych, zaszeregowane do kategorii chronionych Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP). Zasoby wód podziemnych i powierzchniowych stanowią jego najważniejszy przedmiot ochrony. Obszary te stanowią bardzo istotny regionalny wododziałowy węzeł hydrograficzny, gdzie ma swój początek wiele rzek zasilanych przez licznie występujące tu źródła, młaki i wysięki. Blisko połowę powierzchni tego obszaru stanowią lasy, stanowiące w części północnej stosunkowo zwarte kompleksy, natomiast w części południowej tworzące mozaikę ze zbiorowiskami nieleśnymi – zwłaszcza łąkami, torfowiskami wysokimi i wrzosowiskami. Szczególnie cenna jest tu funkcja wodochronna lasu. Nieprzeciętnie bogata w skali regionalnej jest tu fauna, co przejawia się obecnością licznych miejsc lęgowych ptactwa. Występują tu liczne zabytki kultury materialnej związane z wydobyciem i przetwórstwem żelaza oraz urządzenia hydrotechniczne. Istotna jest także funkcja klimatotwórcza i aerosanitarna oraz rekreacyjno-turystyczna tego obszaru.

Całkowita powierzchnia Obszaru wynosi 98287,00 ha, z czego 994,31 ha (41,5%) znajduje się w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Jędrzejów, a 723,53 ha (0,7%) na gruntach będących w jego zarządzie. Obszar obejmuje 4,8% wszystkich gruntów Nadleśnictwa. Składają się na nie kompleksy „Małogoszcz” i „Wrzosówka” na północnym skraju Nadleśnictwa.

Chęcińsko-Kielecki Obszar Chronionego Krajobrazu

Chęcińsko-Kielecki Obszar Chronionego Krajobrazu został utworzony Rozporządzeniem Nr 335/2001 Wojewody Świętokrzyskiego z dnia 17 października 2001 r. w sprawie utworzenia na terenach otulin parków krajobrazowych obszarów chronionego krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Święt. z 2001 r. Nr 108 poz. 1271), zaś jego obecną podstawą prawną jest Uchwała Nr XLIX/877/14 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 13 listopada 2014 r. w sprawie ChęcińskoKieleckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Święt. z 2014 r. poz. 3151). Powierzchnia tego obszaru pokrywa się z powierzchnią otuliny Chęcińsko-Kieleckiego Parku Krajobrazowego.

Chęcińsko-Kielecki Obszar Chronionego Krajobrazu składa się z kilku odrębnych kompleksów, przylegających do Chęcińsko-Kieleckiego Parku Krajobrazowego. Podstawowymi przesłankami ku utworzeniu Obszaru było bogactwo ekosystemów, zróżnicowany krajobraz i rzeźba terenu oraz pełnienie przez niego funkcji korytarzy ekologicznych. Podobnie jak Park, Obszar ten odznacza się dużą różnorodnością budowy geologicznej, co przejawia się obecnością skał z wielu okresów geologicznych. Rzeźba terenu składa się tu z równoległych pasm i grzbietów oraz szerokich obniżeń o cechach niecek i dolin. Spośród wielu zbiorowisk roślinnych szczególnie cenne są te o dużym stopniu naturalności, związane z różnego rodzaju siedliskami wodnymi  i terenami podmokłymi oraz murawy napiaskowe, psammofilne i kserotermiczne. Flora – choć uboższa od tej z terenu Parku Krajobrazowego – również odznacza się dużym bogactwem, z licznym udziałem gatunków zagrożonych. Rozpatrywany Obszar Chronionego Krajobrazu stanowi przede wszystkim strefę otulinową i buforową dla Chęcińsko-Kieleckiego Parku Krajobrazowego, stanowiąc jednocześnie sam w sobie cenny obszar przyrodniczo-kulturowy.

Całkowita powierzchnia Obszaru wynosi 8002,50 ha, z czego 3318,40 ha (1,0%) znajduje się w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Jędrzejów, a 241,41 ha (3,0%) na gruntach będących w jego zarządzie. Obszar obejmuje 1,6% wszystkich gruntów Nadleśnictwa. Składa się na nie przede wszystkim kompleks „Sokołów” oraz szereg drobnych działek wśród gruntów obcych.

Obszar posiada wykonaną inwentaryzację przyrodniczą, której wyniki zostały uwzględnione w niniejszym Programie Ochrony Przyrody.

Na terenie Chęcińsko-Kieleckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, w oparciu o występujące elementy przyrodnicze, atrakcyjność geomorfologiczną, hydrologiczną, kulturową i turystyczną, wyznaczono trzy strefy krajobrazowe o różnych reżimach ochronnych: strefa A o najwyższych wartościach, strefa B o umiarkowanych wartościach oraz strefa C, obejmująca pozostałą część. Poszczególnym strefom przypisano w obowiązującej podstawie prawnej Obszaru odrębne cele i działania w zakresie czynnej ochrony ekosystemów oraz zakazy. Kompleks „Sokołów” znajduje się w strefie B, obejmującej kompleksy leśne niezależne od poziomu wód gruntowych.

Włoszczowsko-Jędrzejowski Obszar Chronionego Krajobrazu

Włoszczowsko-Jędrzejowski Obszar Chronionego Krajobrazu został utworzony na mocy Rozporządzenia Nr 12/95 Wojewody Kieleckiego z dnia 29 września 1995 r. w sprawie ustanowienia obszarów chronionego krajobrazu w województwie kieleckim (Dz. Urz. Woj. Kiel. z 1995 r. Nr 21 poz. 145). Jego obecną podstawą prawną jest Uchwała Nr XXXV/619/13 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 23 września 2013 r. dotycząca wyznaczenia Włoszczowsko-Jędrzejowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Święt. z 2013 r. poz. 3311).

Włoszczowsko-Jędrzejowski Obszar Chronionego Krajobrazu znajduje się w obrębie Niecki Włoszczowskiej oraz Płaskowyżu Jędrzejowskiego, wchodzących w skład kredowej Niecki Nidziańskiej. Obszar obejmuje znaczną część zlewni Pilicy i Nidy, jak też jednego z głównych zbiorników wód podziemnych, dlatego na pierwszy plan wysuwają się jego funkcje wodochronne. W związku z tym szczególne miejsce  w Obszarze zajmują, występujące tu na stosunkowo dużych powierzchniach, olsy, łęgi oraz bory wilgotne i bagienne. Nieocenioną wartość wodochronną posiadają także spotykane tu różnego rodzaju torfowiska. Siedliska te przeplatają się  z płatami borów sosnowych. Liczne, znacznej wielkości kompleksy leśne stanowią ostoję dla wielu rzadkich gatunków roślin – m. in. pełnika europejskiego, ciemiężycy zielonej, kosaćca syberyjskiego, lepiężnika białego oraz długosza królewskiego. Roślinność szuwarowo-bagienna dolin rzecznych oraz liczne stawy i torfowiska stwarzają odpowiednie biotopy dla ptaków wodno-błotnych. Bogactwo przyrodnicze uzupełniają walory kulturowe, takie jak liczne kościoły (w tym drewniane), rezydencje, dwory i założenia dworsko-pałacowe. W jednym  z nich – w Nagłowicach – znajduje się Muzeum Mikołaja Reja. Liczne są tu także miejsca pamięci narodowej.

Całkowita powierzchnia Obszaru wynosi 70389,00 ha,  z czego 43059,65 ha (61,2%) znajduje się w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Jędrzejów, a 8015,75 ha (11,4%) na gruntach będących w jego zarządzie. Obszar obejmuje 53,2% wszystkich gruntów Nadleśnictwa. W jego zasięgu znajdują się liczne kompleksy leśne w środkowej części Nadleśnictwa.

Miechowsko-Działoszycki Obszar Chronionego Krajobrazu

Miechowsko-Działoszycki Obszar Chronionego Krajobrazu utworzono Rozporządzeniem Nr 12/95 Wojewody Kieleckiego z dnia 29 września 1995 r. w sprawie ustanowienia obszarów chronionego krajobrazu w województwie kieleckim (Dz. Urz. Woj. Kiel. z 1995 r. Nr 21 poz. 145), zaś jego obecną podstawą prawną jest Uchwała Nr XXXV/622/13 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 23 września 2013 r. dotycząca wyznaczenia Miechowsko-Działoszyckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Święt. z 2013 r. poz. 3314).

Miechowsko-Działoszycki Obszar Chronionego Krajobrazu położony jest w mezoregionach: Garbu Wodzisławskiego, Wyżyny Miechowskiej oraz na małym fragmencie Płaskowyżu Jędrzejowskiego. Jest to obszar wododziałowy Nidy, Pilicy i Wisły, zbudowany z osadów marglistych i opok z okresu kredy środkowej występujących tu w formie spłaszczonych garbów, na których pojawia się i stopniowo narasta w kierunku południowym pokrywa osadów lessowych. Żyzne podłoże sprawia, że spośród fitocenoz leśnych dominują tu grądy z domieszką świetlistej dąbrowy. Urozmaicona rzeźba terenu stworzyła różnorodne mikrosiedliska, dogodne dla wielu rzadkich roślin, takich jak np. tojad dzióbaty i mołdawski, dzwonecznik wonny, pluskwica europejska, ciemiężyca zielona, miodunka miękkowłosa oraz liczne storczyki. Na lessowych stokach rozwinęły się tu bogate florystycznie murawy stepowe z udziałem specyficznych gatunków, jak np. dziewięćsił popłocholistny i bezłodygowy, powojnik prosty, miłek wiosenny, wisienka stepowa. Istotną funkcję biocenotyczną i glebochronną pełnią wielogatunkowe zarośla krzewów. Obszar ten zasiedlony był już od neolitu, o czym świadczą liczne stanowiska archeologiczne z charakterystycznymi formami tzw. kurhanów małopolskich. Z nie tak odległych już czasów zachowało się tu wiele zespołów rezydencjonalnych i dworsko-parkowych oraz zabytków architektury sakralnej. Obecne są także – choć już nie licznie – dwory obronne, grodziska, historyczne układy zabudowy miejskiej i zespoły drewnianego budownictwa wiejskiego. Dość częste są przydrożne kapliczki. W przypadku Miechowsko-Działoszyckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu podstawową jest funkcja wodo- i glebochronna, którą uzupełnia ochrona walorów przyrodniczych i kulturowych.

Całkowita powierzchnia Obszaru wynosi 41152,00 ha, z czego 19691,23 ha (47,8%) znajduje się w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Jędrzejów, a 2903,08 ha (7,1%) na gruntach będących w jego zarządzie. Obszar obejmuje 19,3% wszystkich gruntów Nadleśnictwa. W jego zasięgu znajdują się kompleksy leśne „Sielec”, „Wojciechów”, „Czarny Las” oraz szereg mniejszych.

Nadnidziański Obszar Chronionego Krajobrazu

Nadnidziański Obszar Chronionego Krajobrazu został utworzony Rozporządzeniem Nr 335/2001 Wojewody Świętokrzyskiego z dnia 17 października 2001 r. w sprawie utworzenia na terenach otulin parków krajobrazowych obszarów chronionego krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Święt. z 2001 r. Nr 108 poz. 1271), zaś jego obecną podstawą prawną jest Uchwała Nr XLIX/882/14 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 13 listopada 2014 r. w sprawie Nadnidziańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Święt. z 2014 r. poz. 3156). Powierzchnia tego obszaru pokrywa się z powierzchnią otuliny Nadnidziańskiego Parku Krajobrazowego.

Nadnidziański Obszar Chronionego Krajobrazu obejmuje tereny otaczające Nadnidziański Park Krajobrazowy, które również odznaczają się znacznymi walorami przyrodniczo-krajobrazowymi. Najistotniejsze z nich to bogactwo ekosystemów, zróżnicowany krajobraz i rzeźba terenu oraz funkcje korytarza ekologicznego. Występują tu rzadkie gipsowe formacje geologiczne z formami krasowymi oraz cenne zbiorowiska roślinności kserotermicznej, torfowiskowej, bagiennej oraz halofitowej. Rozpatrywany Obszar stanowi przede wszystkim strefę otulinową i buforową dla Nadnidziańskiego Parku Krajobrazowego.

Całkowita powierzchnia Obszaru wynosi 26312,00 ha, z czego 3037,51 ha (11,5%) znajduje się w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Jędrzejów, a 428,84 ha (1,6%) na gruntach będących w jego zarządzie. Obszar obejmuje 2,8% wszystkich gruntów Nadleśnictwa. Na powierzchnię tą składa się kompleks „Motkowice” oraz niektóre niewielkie działki na południe od niego.

Plan Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Jędrzejów na lata 2022-2031 uwzględnia zakazy oraz cele i działania w zakresie czynnej ochrony ekosystemów określone dla wyżej opisanych obszarów chronionego krajobrazu w ich aktualnie obowiązujących podstawach prawnych.